ARSA RAYİÇ BEDELİ NASIL HESAPLANIR

ARSA RAYİÇ BEDELİ NASIL HESAPLANIR?

Rayiç, bir malın satış değeridir. Rayiç bedeli, gayrimenkulün bulunduğu çevreye, bölgeye ve bölgede ki sosyal etkenlere göre belirlenen ücretidir. Rayiç bedeli hesaplanması gayrimenkulün bağlı olduğu belediye tarafından yapılmaktadır.

Rayiç bedelinin önemi, aynı bölgede bulunan aynı nitelikli gayrimenkullerin satış ve kira değerlerinin birbirinden farklı fiyatlarda olmasının önüne geçilmesidir. Örneğin aynı bölgede ve aynı büyüklükteki arsaların fiyatlarının birbirinden farklı olması kabul edilemez olduğu için belediye tarafından rayiç bedeli hesaplanmaktadır. Böylelikle arsanın satış bedelinin ortalama ne kadar olacağı belirlenmiş olmaktadır.

Bir konutun rayiç bedelinin belirlenmesinde yine konutun bulunduğu çevre, şehir merkezine yakınlığı, çevrenin sosyo ekonomik durumu, alışveriş merkezlerine, toplu ulaşıma yakınlığı gibi etkenler göz önünde bulundurulmaktadır.

Arsa satışında arsanın bulunduğu konum, gelişmiş bölgede olması, çevresinde önemli yapıların ve sosyal merkezlerin olmasına göre fiyatı belirlenmektedir. Böyle bir arsa ile henüz gelişmemiş bir bölgedeki aynı büyüklükteki arsanın fiyatı bir olamayacağı bir geçektir ve bu satış değeri rayiç bedeli hesaplanarak belirlenmektedir.

ARSA BEDELİNİN HESAPLANMASI NESIL YAPILIR?

Bir arsanın rayiç bedeli hesaplanırken öncelikle metrekaresi, çevredeki emsal 3 arsanın fiyatlarının öğrenilmesi ile hesaplanmaktadır. Bu üç arsanın rayiç bedelleri toplanır ve üç arsanın metrekarelerinin toplamına bölünür. Bu hesaplama ile ortaya çıkan rakam, arsanın metrekaresi başına kaç lira değer biçildiğini gösterir. Söz konusu arsanın rayiç bedelinin belirlenmesi için ortaya çıkan ortalama metrekare fiyatı ile arsanın metrekaresi çarpılır. Bu bedel arsanın rayiç bedelidir.

Tabiî ki arsanın rayiç bedelinin hesaplanmasında kıyaslama yöntemi de göz önüne alınmaktadır. Aynı büyüklükte aynı bölgede bulunan iki arsanın birinin manzarası diğerinden çok daha iyiyse bu rayiç bedelini değiştirmektedir. Bu gibi durumlarda emsal üç arsanın bedelleri baz alındıktan sonra söz konusu arsanın bedelinin belirlenmesi için diğer üç arsaya kıyasla artı ve eksileri değerlendirilir. Bunlar rayiç bedeline eklenerek ya da çıkarılarak gerçeğe en yakın satış değeri bulunur.

Rayiç bedeli, ülkenin ekonomik durumunda ki değişikliklere, piyasanın arz talep dengesine, arsanın bulunduğu bölgedeki sosyo ekonomik gelişmelere, arsa üzerindeki yapının eski ve yeni olmasına göre değişir. Bu tür değişiklikler belediye tarafından değerlendirerek rayiç bedelleri güncellenir.

RAYİÇ BEDEL BELGESİ NEREDEN ALINIR?

Arsa rayiç bedelini öğrenmek isteyenler, arsalarının bağlı olduğu belediyeye müracaat ederek rayiç bedeli belgesi alabilirler. Arsanın rayiç bedeli ile ilgili tüm detayları ve bilgileri belediyeden alabilirler. Belediye öncelikle arsanın bulunduğu mevkii ve arsanın metrekaresini göz önüne almakta ve rayiç bedelini hesaplamaktadır.

Arsa rayiç bedeli belgesi almak için arsanın bağlı olduğu belediyeye ada ve parsel bilgisi ya da isim ve soy isim belirtilerek, emlak beyanlarından arsanın bulunduğu mahalle-cadde ve sokak bilgilerine göre o yılki rayiç bedel ve arsa birim değeri öğrenilebilmektedir.

Belediyeye bağlı her mahalle, cadde ve sokağın belirlenmiş rayiç bedelleri bulunmaktadır. Bu rayiç bedelleri belediye tarafından kayıt altına alınmaktadır.

Arsa rayiç bedelinin belirlenmesi, arsanın satış değerinin öğrenilmesi açısından önemlidir. Arsanın bulunduğu bölgede uygulanan projeler, arsa bedelini değiştirmektedir.

Rayiç bedeli baz alınarak arsa satışı yapılmaktadır. Böylelikle aynı çevrede ki aynı metrekare ölçüdeki arsalar arasında ki büyük fiyat farkları ortadan kalmaktadır. Bu yüzden arsa alırken ve satarken rayiç bedeli mutlaka öğrenilmeli ve ona göre satış bedeli belirlenmelidir.

Arsa rayiç bedelini,  gayrimenkulün türüne göre defterdarlıklar veya mal müdürlükleri belirlemektedir. Belirlenen bu bedel doğrultusunda ise arsa satışı gerçekleştirilmektedir.