HİTAM NE DEMEK

HİTAM NE DEMEK?

Hitam, bitme, bitiş, son bulma anlamındadır. Arapçadan dilimize gelmiş bir kelimedir. Hukuki bir terim olan hitam, harç veya borçların ödenerek dosyanın kapatılması ve yazının, dilekçenin sonunun mühürlenmesi anlamında kullanılır. Mühür basma resmi işlerde sözleşme süresinin bitmesi, dosyanın kapanması anlamına gelir. Dosyaların üzerine hitam yazılı ise bu dosyanın kapandığı ve arşive kaldırılacağı anlaşılmaktadır. Genellikle kesinleşmiş dosyaların gider avansı ve harç iadesi alınır ve kapağına kırmızı kalemle çift çizgi atılarak hitam yazılır. Böylelikle dosya kapanmış olur.

Emlak sektöründe kullanılan hitam kelimesi genellikle kira sözleşmelerinde kira sözleşmesinin dolduğu anlamındadır. Buna kira akdinin hitamı denir.

Hukuk da davanın hitamı, davanın bittiği anlamına gelmektedir. Hitam bulmak sona ermek anlamındadır. Akdin hitabı da sözleşmenin süresinin tamamlandığını, bittiğini belirtmektedir. Bir işe, davaya, olaya hitam vermek o faaliyeti bitirmek anlamında kullanılmaktadır.

Her ne kadar günümüz Türkçesinde fazla kullanmadığımız bir kelime olsa da hitam bulmak kalıbıyla karşılaştığımız olmaktadır. Hitam bulmak, bir şeyin sona ermesi için kullanılır ve hemen her faaliyetin sona ermesini ifade etmek amacıyla kullanılabilir. Hitamında ise nihayetinde demektir.

Osmanlı’da hitam, mühür basmak anlamında kullanılırmış. Hitama erdirmek, bitirmek, sona erdirmek, hitama ermek ise sona ermek anlamındadır. Ayrıca hitamına erdirmek, tamamına erdirmek anlamında kullanılmaktadır.

Hitam kelimesinin kullanılış şekillerine örnek verecek olursak;

Ayın hitamı: ayın sonu

Vade hitamı: vade sonu

Dönem hitamı: dönem sonu

Hüsn-i hitam: iyi bitiş, iyi son

Hitamı misk: Ardından gelen güzel koku

Hitamı vazife: vazifenin sonu

Hitame sayfalar: Osmanlı Edebiyat eserlerinin son sayfaları

Reside-i hitam: Son bulmuş